Wil je als VvE verduurzamen? Dit stappenplan helpt je op weg. Het kijkt naar het hele gebouw, niet naar één losse maatregel. Met een energieadvies ontdek je welke maatregelen passen bij jullie situatie én bij gepland onderhoud. Zo maak je slimme keuzes en werk je samen aan een comfortabeler, energiezuiniger gebouw.
Stappenplan voor kleine VvE's (tot en met 7 appartementen)
Voordat een VvE begint met verduurzamen, is het slim om eerst te kijken naar wat bewoners belangrijk vinden. Zo ontstaat een duidelijk beeld van de wensen en ideeën. Dat helpt om samen goede keuzes te maken.
Acties
- Praat met (mede)bewoners. Wat ervaren zij in hun woning? Denk aan comfort, vocht, tocht of (hoge) energiekosten. Dit helpt om samen doelen te bepalen. Betrek óók kritische leden. Juist hun mening is waardevol in dit stadium.
- Vraag wie wil meedenken. Denk aan het bestuur, een technische commissie of een aparte verduurzamingscommissie.
- Betrek de VvE-beheerder. Vraag naar ervaringen met verduurzaming en of de beheerder al contact heeft met een adviesbureau.
- Check beleid in jouw wijk. Is er bijvoorbeeld een transitievisie warmte of een wijkuitvoeringsplan? Zo weet je welke warmteoplossingen mogelijk zijn.
Resultaat
Verduurzaming staat op de agenda van de VvE. De wensen van bewoners zijn in beeld. Ook is duidelijk welke bewoners actief willen meedenken en meehelpen. Een goed begin om samen stappen te zetten.
Nu wordt onderzocht of de plannen technisch en financieel haalbaar zijn. Een Duurzaam Meerjarenonderhoudsplan (DMJOP) is een goede manier om gewoon onderhoud te combineren met energiebesparende maatregelen. Is er onderhoud aan het dak nodig? Dan is het slim om ook meteen te kijken naar isolatie. Zijn de kozijnen in slechte staat? Dan kunnen nieuwe kozijnen meteen gecombineerd worden met isolatieglas.
Acties
- Vraag offertes aan voor een DMJOP. Er zijn verschillende adviesbureaus die een DMJOP kunnen opstellen. Vraag één of meer offertes aan.
- Tip: Vraag het adviesbureau om een voorbeeldrapport toe te sturen. Dit geeft vaak een goed beeld.
- Tip: De Rijkdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geeft subsidie voor het opstellen van een DMJOP tot 75% van de kosten. Let op: je kunt deze subsidie maar één keer aanvragen. Wacht dus tot je alle voorbereidende kosten hebt gemaakt, zoals voor procesbegeleiding of technische onderzoeken.
- Geef opdracht voor het opstellen van een DMJOP. De leden van de VvE kiezen samen een aanbieder.
- Tip: Zorg dat de bouwkundige toegang heeft tot alle appartementen. Zo ontstaat er een volledig beeld van het gebouw.
Resultaat
Het DMJOP is klaar. Nu is duidelijk welke maatregelen mogelijk zijn en wanneer het slim is om deze uit te voeren. Een mooie basis om verder te gaan.
In deze fase kiezen de VvE-leden voor welke maatregelen uit het DMJOP zij offertes willen aanvragen.
Acties
- Maatregelen kiezen. Bespreek het DMJOP met de VvE. Kies voor welke maatregelen je offertes wilt aanvragen.
- Offertes aanvragen. Afhankelijk van de werkzaamheden kunt u ervoor kiezen om offertes op onderdeel of als geheel aan te vragen. Tips:
- Stuur de aannemer een kopie van het DMJOP en vraag om een offerte voor zowel het noodzakelijk onderhoud als voor de energiebesparende maatregelen. Zo zijn de offertes makkelijk te vergelijken.
- Vraag om rekening te houden met eisen voor eventuele subsidies en VvE-lening, zoals minimale isolatiewaarde en isolatieoppervlakte.Vraag om een veiligheidsplan.
- Vraag naar keurmerken (zoals Vebidak) en certificeringen zoals Insula en SKG IKOB.
- Vraag naar referentieprojecten.
- Bouwbegeleider inschakelen (optioneel). Overweeg om een bouwkundige in te huren om het werk tussentijds te beoordelen en u te adviseren. Ook kan de bouwbegeleider de communicatie met de bouwbedrijven op zich nemen. De kosten voor de begeleiding worden een onderdeel van de totale begroting.
Resultaat
De VvE heeft nu een goed beeld van de totale kosten en weet of de investeringen haalbaar zijn. Dat geeft vertrouwen om verder te gaan met de plannen.
Er liggen inmiddels verschillende offertes op tafel. In deze fase is het slim om te onderzoeken of er subsidie mogelijk is. Zo ontstaat een duidelijk beeld van de totale kosten en hoe betaalbaar de plannen zijn.
Acties
- Krijg inzicht in de kosten. Bekijk en bespreek de ontvangen offertes. Controleer of de offertes passen binnen de subsidievoorwaarden (gemeentelijk en landelijk). Maak een overzicht van de totale kosten.
- Onderzoek mogelijkheden financiering. Bespreek hoe de VvE de investeringen wil betalen. Denk aan de volgende mogelijkheden:
- Onderhoudsreserve gebruiken
- Subsidies aanvragen
- VvE-lening afsluiten
- VvE-bijdrage verhogen
- Eenmalige extra bijdrage
- Neem een besluit. Neem een besluit over de werkzaamheden en de financiering.
Resultaat
De VvE heeft een besluit genomen: de werkzaamheden zijn gekozen, de juiste offertes zijn geselecteerd en er is duidelijk hoe de kosten worden betaald.De gekozen maatregelen worden nu uitgevoerd. Het is belangrijk om vóór, tijdens en na de werkzaamheden op een aantal zaken te letten. Zo verloopt alles soepel en zonder verrassingen.
Acties
Na besluitvorming
- Subsidies aanvragen. Let op: de SVVE-subsidie en de subsidies van de gemeente Dordrecht moet u voor start werkzaamheden aanvragen.
- Lening aanvragen. Zorg dat eerst de lening is toegekend voor de opdracht aan de aannemer wordt gegeven.
- Opdracht gunnen aan aannemer.
- Wijs een contactpersoon aan voor bewoners met vragen of klachten.
- Maak een planning met de aannemer en deel deze met bewoners. Houd hen ook op de hoogte bij wijzigingen.
- Vraag een veiligheidsplan aan de aannemer. Dit is verplicht volgens de Arbowet.
- Controleer de verzekeringen van de VvE. Denk aan opstal, aansprakelijkheid en bestuur.
- Regel bouwbegeleiding. Een bouwkundige kan de werkzaamheden tussentijds en na afronding inspecteren.
Na oplevering
- Controleer garanties en aansprakelijkheid. In het contract staat hoe lang de uitvoerder verantwoordelijk is voor (verborgen) gebreken.
- Laat de herbouwwaarde taxeren. Door de verduurzaming is het gebouw vaak meer waard. Pas de opstalverzekering hierop aan.
- Overweeg nieuwe energielabels. De woningen zijn nu energiezuiniger geworden. Overweeg om de energielabels opnieuw vast te laten stellen. Door dit als VvE in te kopen zijn alle eigenaren goedkoper uit.
Resultaat
De werkzaamheden zijn afgerond. Het gebouw is nu verduurzaamd en klaar voor de toekomst. Een mooi resultaat waar bewoners trots op kunnen zijn.
Stappenplan voor grote VvE's (8 appartementen of meer)
Verduurzaming staat op de agenda van de VvE. Het is slim om eerst te kijken naar wat bewoners belangrijk vinden. Breng ook in beeld hoe het gebouw en de VvE ervoor staat. Zo ontstaat een duidelijk vertrekpunt en wordt het makkelijker om samen goede keuzes te maken.
Acties
- Praat met (mede)bewoners. Wat ervaren zij in hun woning? Denk aan comfort, vocht, tocht of (hoge) energiekosten. Dit helpt om samen doelen te bepalen.
- Tip: Betrek óók kritisch leden. Juist hun input is waardevol in dit stadium.
- Vraag wie wil meedenken. Denk aan het bestuur, een technische commissie of een aparte verduurzamingscommissie.
- Betrek de VvE-beheerder. Vraag naar ervaringen met verduurzaming en of er al contact is met een adviesbureau.
- Breng de huidige situatie in beeld. Om goede keuzes te kunnen maken, moet je de juiste informatie hebben. Kijk onder andere naar:
- Financiën: Hoe staat het reservefonds ervoor? Zijn er spaardoelen?
- Onderhoud: Wat staat er in het meerjarenonderhoudsplan (MJOP)? Tip: actueel het MJP om onderhoud en verduurzaming slim te combineren.
- Eigendom: Wie zijn er eigenaar? Hoeveel bewoners en/of verhuurders?
- Organisatie: Welke verzekeringen zijn er? Wie doet het beheer? Hoe is de opkomst bij de ALV?
- Juridisch: Zegt het reglement iets over renovatie en besluitvorming? Welke delen zijn privé en welke gemeenschappelijk ?Check beleid in jouw wijk. Is er bijvoorbeeld een transitievisie warmte of een wijkuitvoeringsplan? Zo weet je welke warmteoplossingen mogelijk zijn.
Tips
- Gratis QuickScan van het Nationaal Warmtefonds. De scan geeft inzicht in financieringsmogelijkheden. Kijk op www.warmtefonds.nl/vve.
- Informeer bij leden. Doe een enquête onder de leden en vraag naar het energieverbruik, wensen en klachten. Soms kan een adviesbureau dit ook doen.
Resultaat
Na deze stap zijn de wensen van bewoners duidelijk, is bekend wie actief wil bijdragen en is er goed inzicht in de situatie van de VvE. Een sterke basis om samen verder te werken aan verduurzaming.
Nu de wensen van bewoners duidelijk zijn, is het tijd om te kijken naar de technische kant. Met een energieadvies wordt onderzocht hoe het gebouw ervoor staat en welke energiebesparende maatregelen mogelijk zijn.
Acties
- Laat een onafhankelijk energieadvies opstellen volgens BRL 9500-02 certificering.
- Tip: Kies een adviesbureau met ervaring in VvE-trajecten. Vraag of het bureau ook kan helpen bij het toelichten van het advies aan bewoners en eventueel procesbegeleiding kan verzorgen. Dit is vooral aan te raden bij complexere verduurzamingsprojecten.
- Zorg dat het advies aansluit op het MJOP, zodat onderhoud en verduurzaming gecombineerd kunnen worden. Ook kan er zo een vertaling naar maandlasten worden gemaakt.
Financiering
- SVVE: subsidie voor verduurzamingsmaatregelen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geeft subsidie voor het opstellen van een energieadvies. Je kunt deze subsidie maar één keer aanvragen. Wacht daarom tot duidelijk is of er ook procesbegeleiding of aanvullende onderzoeken nodig zijn. Dan kunnen de volledige kosten ingediend worden. www.rvo.nl/svve
- VvE-lening. Veel VvE’s maken gebruik van een lening via het Nationaal Warmtefonds. Voorwaarde hierbij is een BRL 9500-02 energieadvies.
Resultaat
Er ligt nu een professioneel energieadvies klaar, met duidelijke verbeterpakketten. Zo wordt meteen zichtbaar welke maatregelen mogelijk zijn, wat ze opleveren en wat de verwachtte VvE-bijdrage per pakket is.Het energieadvies ligt klaar. Nu is het tijd om de VvE-leden te informeren en samen een keuze te maken voor een verbeterpakket. Het is belangrijk om bewoners goed te betrekken om met elkaar een goede, breed gedragen keuze te maken.
Acties
- Bespreek het advies met het bestuur of bijvoorbeeld de verduurzamingscommissie.
- Organiseer een informatiebijeenkomst voor alle VVE-leden. Zorg dat iedereen goed begrijpt waar het over gaat. Welke energiebesparende maatregelen zijn er mogelijk? Tip:
- Tip: Geef informatie op woningniveau. Welke voordelen gaan bewoners ervaren? En wat betekent het voor de VvE-bijdrage?
- Tip: Vraag of het adviesbureau tijdens de bijeenkomst kan ondersteunen, bijvoorbeeld door een deel van de presentatie te verzorgen
- Besluit over vervolg. Organiseer een algemene ledenvergadering (ALV). De leden besluiten welk verbeterpakket zij verder willen laten onderzoeken. Deze onderzoeken en eventuele begeleiding kost geld. Vraag daarom ook om toestemming (mandaat) voor het maken van kosten. Let op: het is belangrijk om te benadrukken dat het besluit alleen gaat over aanvullend onderzoek, nog niet over het uitvoeren van de maatregelen.
Financiering
- SVVE: subsidie voor verduurzamingsmaatregelen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geeft subsidie voor aanvullende onderzoeken en procesbegeleiding. Deze subsidie kan ook gebruikt worden voor een energieadvies (zie stap 2).
Resultaat
De VvE kiest een voorkeurspakket met maatregelen en geeft toestemming (mandaat) om vervolgonderzoeken te starten.In deze fase worden technische onderzoeken gedaan. Een adviesbureau kan helpen met advies en begeleiding. Zo wordt duidelijk of het gekozen pakket haalbaar is en waar extra aandacht nodig is.
Acties
- Technisch onderzoek. Een adviesbureau kan hierbij adviseren en begeleiden. Afhankelijk van het verduurzamingspakket, kan worden gekozen voor:
- Ecologisch onderzoek – De QuickScan Wet natuurbescherming laat zien of er beschermde planten of dieren aanwezig zijn.
- Asbestinventarisatie – Verplicht bij oudere gebouwen als er mogelijk asbest aanwezig is.
- Technisch onderzoek – Kijk naar de staat van de gevel, het dak en de mogelijkheden voor ventilatie.
- Organiseer een informatiebijeenkomst om de resultaten te presenteren.
- Tip: Maak visualisaties. Sommige energiebesparende maatregelen, zoals gevelisolatie of nieuwe kozijnen, kunnen het aanzicht van het gebouw erg verbeteren. Laat een adviesbureau of architect kan visualisaties maken van de maatregelen. Dit helpt bewoners om een beeld te vormen.
- Tip: Vraag of het adviesbureau tijdens de bijeenkomst kan ondersteunen.
- Besluit over vervolg. Organiseer een algemene ledenvergadering (ALV). De leden besluiten of zij offertes willen gaan aanvragen. Hier is vaak een extern adviesbureau bij betrokken. Er zijn dan ook kosten verbonden. Vraag daarom opnieuw om toestemming (mandaat) voor deze stap en bijbehorende kosten.
Financiering
- SVVE: subsidie voor verduurzamingsmaatregelen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geeft subsidie voor aanvullende onderzoeken en procesbegeleiding. Deze subsidie kan ook gebruikt worden voor een energieadvies (zie stap 2 en 3).
Resultaat
De technische haalbaarheid is onderzocht en besproken. Nu besluit de VvE of zij doorgaat met het aanvragen van offertes.
In deze fase vraagt de VvE offertes aan. Op basis van de plannen en onderzoeken wordt een Programma van Eisen gemaakt. Een adviesbureau kan helpen bij de aanvraag en vergelijking. Zo wordt een geschikte aannemer gekozen.
Acties
- Programma van Eisen (PvE) opstellen. Doe dit op basis van de gewenste maatregelen en onderzoeksresultaten. Denk naast de prijs ook aan andere aspecten, zoals ervaring aannemer met vergelijkbare projecten. Hierbij kan een adviesbureau ondersteunen.
- Offertes aanvragen. Vraag offertes aan bij meerdere aannemers. Vergelijk de offertes en stel een gunningsadvies op.
- Tip: Je kunt er als VvE ook voor kiezen om de plannen samen met een aannemer uit te werken. Dit wordt ook wel een bouwteam genoemd. De aannemer kan zo meedenken over de uitvoering. Afspraken over de samenwerking worden vastgelegd in een bouwteamovereenkomst.
- Presenteer het gunningsadvies aan de leden tijdens een ALV en kies een voorkeursaannemer. De leden stemmen of zij het advies overnemen.
Resultaat
De offertes zijn vergeleken en de VvE heeft een voorkeursaannemer gekozen. Er is nog geen opdracht gegeven.In deze fase neemt de VvE een definitief besluit. Een adviesbureau kan helpen bij de voorbereiding. Betrek ook de VvE-beheerder, want het besluit heeft gevolgen voor de begroting en er moet een vergadering worden gepland.
Acties
- Plan een ALV. Bereid de besluitvorming voor met hulp van een adviesbureau en de VvE-beheerder. Leg de volgende besluiten voor:
- Keuze voor werkzaamheden, aannemer(s) en offerte(s)
- Projectbegroting en eventuele VvE-lening
- Aanvraag van subsidies en eventuele VvE-lening
- Aanpassing van de VvE-bijdrage en/of eenmalige extra bijdrage
Tips
- Documenten Nationaal Warmtefonds. Het Nationaal Warmtefonds stelt eisen aan hoe de besluitvorming wordt voorbereid. Zij hebben hiervoor standaard documenten. Uw contactpersoon bij het Warmtefonds kan helpen bij de voorbereiding.
- Bezwaartermijn van 30 dagen. Houd rekening met de wettelijke bezwaartermijn van 30 dagen na het besluit. Hierna kan de offerte voor geldlening en de akte van geldlening ondertekend worden.
Resultaat
De besluitvorming is afgerond. Het depot voor de lening is geopend en de aannemer kan nu officieel de opdracht krijgen.
De gekozen maatregelen worden uitgevoerd. Het is belangrijk om vóór, tijdens en na de werkzaamheden goed op te letten. Zo verloopt alles soepel.
Acties
Voor uitvoering
- Wijs een contactpersoon aan voor bewoners met vragen of klachten.
- .Maak een planning met de aannemer en deel deze met bewoners. Houd hen ook op de hoogte bij wijzigingen.
- Vraag een veiligheidsplan aan de aannemer. Dit is verplicht volgens de Arbowet.
- Controleer de verzekeringen van de VvE. Denk aan opstal, aansprakelijkheid en bestuur.
Tijdens werkzaamheden
- Schakel bouwbegeleiding in. Een bouwkundige kan de werkzaamheden tussentijds en na afronding inspecteren.
Na oplevering
- Controleer garanties en aansprakelijkheid. In het contract staat hoe lang de uitvoerder verantwoordelijk is voor (verborgen) gebreken.
- Laat de herbouwwaarde taxeren. Door de verduurzaming is het gebouw vaak meer waard. Pas de opstalverzekering hierop aan.
- Overweeg nieuwe energielabels. De woningen zijn nu energiezuiniger geworden. Overweeg om de energielabels opnieuw vast te laten stellen. Door dit als VvE in te kopen zijn alle eigenaren goedkoper uit.
Resultaat
De werkzaamheden zijn afgerond. Het gebouw is nu energiezuiniger gemaakt.
Slim combineren
Verduurzamen bij onderhoud
Veel VvE’s plannen regelmatig onderhoud aan hun gebouw. Dat is een goed moment om ook te verduurzamen. Zo bespaar je kosten, voorkom je dubbel werk en verbeter je het wooncomfort. Voor de verduurzamingsmaatregel is subsidie mogelijk. De VvE-adviseur denkt graag met jullie mee.
Zo zorg je voor:
- Lagere energiekosten
- Meer wooncomfort
- Waardevermeerdering van appartementen
- Een duurzamere leefomgeving